De eerste missie van… Remco Boeijen
Er zijn veel verschillende factoren die bepalen hoe een militair zijn of haar eerste missie meemaakt. Focuspunten in deze interviewserie zijn de persoonlijke ervaringen die de herinnering voor de geïnterviewde inkleuren. Deze eerste editie bijt Colin Bal het spits af en blijft dicht bij huis, want hij praat met zijn maatje Remco Boeijen. Met hem maakte hij dezelfde uitzending in Bosnië mee, hoewel Remco vanwege zijn jonge leeftijd pas later aansloot.
Pas tijdens het voorbereiden van dit interview, ontdekte ik dat ik eigenlijk maar weinig weet van jouw persoonlijke gevoelens bij de uitzending die we gezamenlijk draaiden. Afgezien van de sterke verhalen natuurlijk…
Dat klopt. Eigenlijk hoor je voornamelijk dezelfde verhalen en anekdotes wanneer we met ons clubje bij elkaar zijn. We zijn natuurlijk ook vaak met andere dingen bezig wanneer we bij elkaar komen, zoals een roadtrip naar Bosnië of een tripje naar Normandië.
Laten we dan starten bij het begin, wanneer en waarom besloot je dat je voor Defensie wilde werken?
Op school was ik blij dat ik mijn diploma haalde en ik had weinig zin om verder te studeren. Ik zocht dus een beroep en al snel viel mijn oog op Defensie als toekomstig werkgever. Misschien wel omdat mijn vader bij de Koninklijke Marechaussee diende.
Op 5 september kwam ik op als beroepsmilitair voor bepaalde tijd, dat was precies drie dagen voor mijn 17e verjaardag. Met mijn aanmelding voor het leger was ik er dus echt vroeg bij. Mijn ouders waren volgens mij allang blij dat ik een baan gevonden had met toekomstperspectief. Ik was namelijk niet bepaald een modelstudent.
Wij startten tegelijkertijd met de opleiding. Toen was al bekend dat we uitgezonden zouden worden. Ik was toen 19 maar jij dus 16. Hoe heb je dat leeftijdsverschil ervaren?
Ik was echt de Benjamin tussen toch al behoorlijk stoere en oudere kerels. Daar heb ik echter veel van geleerd en het heeft mij veel gebracht. Het was een voorbode van in hoe ik later in het leven zou staan. Het helpt mij in die zin nu nog steeds dat ik me zo jong aanmeldde en op uitzending ging.
We maakten allebei deel uit van IFOR2 in 1996, maar jouw uitzending naar Jajce begon iets later dan die van mij. Hoe zat dat?
Dat had met mijn leeftijd te maken. Dat ik officieel te jong was om naar een missiegebied te vertrekken, is waarschijnlijk door de legerleiding over het hoofd gezien. Op de kazerne waren we namelijk druk in de weer met de opleiding, en is dat nooit een issue geweest. Vlak voor vertrek werd mij echter medegedeeld dat ik te jong was. In juni 1996 was ik nog maar 17 en ik mocht niet mee op uitzending met mijn eigen peloton.
Terwijl iedereen in juni vertrok naar Bosnië, moest ik dus tot mijn 18e verjaardag wachten tot ik op uitzending kon. Zo gebeurde het dat ik op mijn 18e verjaardag in mijn eentje vanaf Schiphol naar Split vloog. Dat was al een belevenis op zich omdat ik nog in het buitenland was geweest, laat staan gevlogen had.
Waar wij alle indrukken als groep beleefden, was jij op jezelf aangewezen. Hoe heb je dat ervaren?
Na een overnachting in het Palace Hotel, vertrokken wij de volgende dag naar Bosnië. Het vervoer zelf was al een belevenis. We stapten in een oude gammele bus die nauwelijks startte. Hoe verder we van de kust afreden, hoe beter zichtbaar was dat er inn het gebied gevochten was.
Al in Kroatië zagen we dit. Het was op zijn zachtst gezegd een bijzondere ervaring om door een land te rijden dat door de oorlog deels in puin lag, en dat terwijl ik nooit in het buitenland was geweest. Overal zag je kapotgeschoten en afgebrande huizen en auto’s, en hier en daar kapotte pantserwagens.
Dat maakte ook op mij veel indruk. Zeker de mate waarmee dingen kapot werden gemaakt en huisraad naar buiten werd gesmeten. Het leek alsof de mensen uitwaren op totale vernietiging. Ervoer jij dat ook zo?
Ja. En toen kwam de grensovergang tussen Bosnië en Kroatië in zicht. Onder uit de bus trokken we onze kogelwerende vesten aan en pakten onze wapens. Die mochten we namelijk pas dragen in het inzetgebied.
Hoe voelde het om daar alleen te zitten? Wij konden in elk geval onderling nog een beetje grappen en grollen maken om de boel wat te relativeren…
Het was alsof ik plotseling de realiteit in stapte: Ineens was de conflictsituatie echt mijn omgeving geworden. Ik reed Bosnië binnen en de missie begon, maar ik was nog wel moederziel alleen. Gelukkig vergat ik dat al vrij snel toen ik op de base aankwam.
Hoe kwam dat?
Al snel werd ik opgenomen in het team. De groep kende mij natuurlijk al. Ze waren allemaal blij om me te zien, vooral ook omdat er eindelijk iemand verlichting kwam brengen door de wacht mee te houden. Alles liep vanaf het begin goed en de taken waren duidelijk en goed verdeeld onder elkaar. Ook tijdens patrouilles wende ik al snel aan de nieuwe omgeving waarin ik terecht was gekomen. Het gebied was rustig en het was duidelijk dat wij controle over de situatie hadden.
De regio was in die beginfase inderdaad erg rustig. Er zaten zelfs mensen op het terras, terwijl wij voorbereid waren op schietende partijen die elkaar naar het leven zouden staan.
Die situatie was inderdaad heel anders dan de situatie waarop wij voorbereid waren. We hadden de val van Srebrenica in het achterhoofd en we gingen met heel andere verwachtingen de straat op dan realiteit bleek te zijn. Toch hadden we liever de touwtjes goed strak vast, want laten vieren is altijd makkelijker dan ze aanhalen.
Voor mijn gevoel stonden de touwtjes zeker strak, maar daar hebben we zelfs nu nog veel profijt van. Deel je dat gevoel?
Zeker. Tijdens de uitzending voelde ik dat, maar laten we ook het daar ontstane kameraadschap niet vergeten. Daar heb ik nu nog veel aan. De meesten van onze groep hebben nog steeds contact. Soms alleen via de groepsapp met voornamelijk zogenaamde ‘nuttige zaken’…
Een aantal van ons zet zich al jarenlang belangeloos in voor allerlei zaken die te maken hebben met Defensie en het missiegebied. Dat wij bijvoorbeeld samenwerken voor stichting H.E.A.R.T en regelmatig op vakantie gaan naar bijvoorbeeld Bosnië, dat is echt ontstaan door de sterke band toen groeide.
Wat maakte tijdens de uitzending de meeste indruk op jou?
Dat is zonder twijfel ‘Operation-Galaxy2’, die we samen met de Britten aan het eind van onze uitzending uitvoerden. Die operatie was erop was gericht om Kroaten te bevrijden die zich nog in krijgsgevangenschap zouden bevinden. Nadat we ons afzonderden van ons peloton, heerste er een radiostilte.
Die maakte al snel duidelijk dat er iets speciaals ging gebeuren. Het werd een operatie die mijn leven blijvend veranderde door de spanning die er heerste en de actie die nodig was. Na deze operatie wisten we als militair en als mens wat we waard waren. Dat merkte je ook aan de waardering die de andere eenheden lieten blijken.
Dank voor het interview en voor je kameraadschap, Remco.
Graag gedaan. Ongetwijfeld gaan we samen nog heel veel avonturen beleven!